प्रमुख वक्त्यांमध्ये भारताच्या पंतप्रधानांच्या आर्थिक सल्लागार परिषदेचे सदस्य संजीव सान्याल आणि सेबीचे माजी पूर्णवेळ सदस्य एस.के. मोहंती यांचा समावेश होता. एनसीडीईएक्स, ट्रान्सग्राफ कन्सल्टिंग, एमईआयआर कमोडिटीज, एस अँड पी ग्लोबल आणि इतर संस्थांच्या वरिष्ठ प्रतिनिधींनी कृषी-कमोडिटीज, ऊर्जा परिवर्तन, धातू आणि पेट्रोकेमिकल्स बाजार आणि नियामक प्रवृत्तींवरील चर्चेत भाग घेतला.
कमोडिटी बाजारांबाबत बोलताना, पंतप्रधानांच्या आर्थिक सल्लागार परिषदेचे (ईएसी-पीएम) सदस्य संजीव सान्याल म्हणाले, “कमोडिटी बाजार खूप महत्त्वाचे आहेत…यासाठी आपल्याला अधिक सुसज्ज यंत्रणा विकसित करणे आवश्यक आहे. सरकारला या समस्यांची जाणीव आहे आणि त्यांच्या सुधारणेसाठी बरेच काम सुरू आहे.”
परिषदेत बोलताना, धोरण समीक्षक आणि प्रसिद्ध कमोडिटी बाजार तज्ज्ञ जी. चंद्रशेखर यांनी भारताच्या कमोडिटी डेरिव्हेटिव्ह्ज बाजाराच्या विस्तारासाठी सखोल सुधारणांची गरज अधोरेखित केली. “सरकारने अलीकडील काळात कमोडिटी बाजारासाठी बरेच काही केले आहे – नवीन करार सुरू केले गेले, इंडेक्स ट्रेडिंगला परवानगी देण्यात आली, म्युच्युअल फंड्स एआयएफ-३ आणि पीएमएस सहभागाला परवानगी देण्यात आली, इत्यादी,” ते म्हणाले. “तथापि, बाजाराला अधिक खोल आणि विस्तृत करण्यासाठी आणखी बरेच काही करता येईल – बँकांना कमोडिटीजमध्ये गुंतवणूक करण्याची परवानगी द्यावी, आणि सेबी आणि आरबीआय यांनी भारतीय बाजारांसाठी योग्य जागतिक सर्वोत्तम पद्धती अवलंबाव्यात. यामुळे नाट्यमय वाढ होईल, गुंतवणूकदारांचा विश्वास वाढेल आणि सर्व भागधारकांसाठी संधी निर्माण होतील.”
परिषदेच्या अजेंड्यामध्ये खालील महत्त्वाच्या विषयांचा समावेश होता:
- कमोडिटी मार्केट सुधारणा: फ्युचर्स आणि स्पॉट बाजारांवर अलीकडील नियामक बदलांचा परिणाम.
- ऊर्जा परिवर्तन: हरित इंधन आणि नवीकरणीय ऊर्जेचा तेल, गॅस आणि ऊर्जा क्षेत्रांवर परिणाम.
- कृषी-कमोडिटी दृष्टिकोन: हवामान आणि धोरण बदलांमधील अन्न पुरवठा साखळ्यांचे व्यवस्थापन.
- स्पॉट प्रायसिंग आणि बाजार पायाभूत सुविधा: पारदर्शक किंमत शोध प्रक्रियेचा विकास.
- धातू आणि पेट्रोकेमिकल्स: उदयोन्मुख मागणी-पुरवठा प्रवृत्ती आणि बाजार अस्थिरता व्यवस्थापन.
- नियामक उत्क्रांती: कमोडिटीजच्या देखरेख आणि जोखीम व्यवस्थापनासाठी भविष्यातील दिशा.
दिवसाचा एक ठळक क्षण म्हणजे संजीव सान्याल यांनी सविता राव (इंडिया पॉझिटिव्ह सिटिझनच्या संस्थापक) आणि संदीप बजोरिया यांच्यासह “वन नेशन वन सिम्बल” मोहिमेचा शुभारंभ. ही मोहीम मेड इन इंडियाच्या सर्व उत्पादनांसाठी एकसमान राष्ट्रीय चिन्हाची वकिली करते, ज्याचा उद्देश ब्रँड ओळख आणि स्वावलंबन मजबूत करणे आहे.
या उपक्रमावर टिप्पणी करताना, टेफ्लाजचे आदिल सिंग म्हणाले, “टेफ्लाज ने विविध क्षेत्रांतील समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी शीर्ष नेते आणि भागधारकांना एकत्र आणून उपाययोजना सुचवण्याचे काम केले आहे, आणि कमोडिटी मार्केट मूव्हर्स हा या क्षेत्रासाठी असा पहिला प्रयत्न आहे. ग्लोबॉईलसह आमच्या ३० हून अधिक बौद्धिक मालमत्तांनी उद्योगाच्या वाढीला आणि आर्थिक प्रगतीला हातभार लावला आहे.”
या परिषदेला एनसीडीईएक्स, इंडियन गॅस एक्सचेंज (आयजीएक्स), वासेदा ग्लोबल, आयक्यूएन डेटा, सनविन ग्रुप, नॅशनल बल्क हँडलिंग कॉर्पोरेशन (एनबीएचसी), सॉल्व्हेंट एक्सट्रॅक्टर्स असोसिएशन ऑफ इंडिया (एसईए) आणि इतरांचा पाठिंबा मिळाला, ज्यामुळे या कार्यक्रमाला व्यापक उद्योग समर्थन मिळाल्याचे दिसून येते.